ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ၂၁ ရာစု ပင္လံု

ဝင္းေဇာ္ႏုိင္

” ႏုိင္ငံေတာ္၏ နယ္ေျမအပိုင္းအျခား ဟူသမွ်သည္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ မည္သည့္အခါမွ ခြဲမထြက္ရ ” ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ အျငင္းအခုုံေတြနဲ႔ စိတ္ဝင္စားမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စုု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး မႈပူးတြဲေကာ္မတီUPDJC အစည္းအေဝးအျပီး အခန္းထဲက ပအုိ႔ဝ္တိုင္းရင္းသားဝတ္စံုနဲ႔  ထြက္လာျပီး သတင္းသမားမ်ား အေမးကို အတက္ႏုိင္ဆံုး ေျဖေပးေနသူကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း၊ အာဏာရွင္စနစ္ကို လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ပအို႔ဝ္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (PNLO) ဥကၠ႒ ခြန္ျမင့္ထြန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေဝးမွာ အျငင္းပြားမႈ အမ်ားဆံုးနဲ႔ လူစိတ္ဝင္စားမႈကိစၥ အဆင္မေျပမႈေတြထဲမွာ ခြဲမထြက္ရဆိုတဲ့ စကားရပ္ဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ၾကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီးတစ္ခုလို ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ အျငင္းပြားမႈအျပင္းထန္ဆံုးကိစၥကို အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ က အတည္ျပဳဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္မွာကို ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးေနတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြအပါ အဝင္၊ NCA လက္မွတ္မထုိးရေသးတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူေတြ ျပည္သူေတြအားလံုးက ၂၁ ရာစု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္ေတြနဲ႔ ဘယ္လုိဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မလဲဆုိတာ ေစာင့္ၾကည့္ျပီး ၂၁ ရာစုုပင္လံု ညီလာခံၾကီးမွာ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲလုိ႔ စိုးတထိတ္ထိတ္နဲ႔ နားစြင့္ေနၾကပါတယ္။


” အင္အားစုအားလုံးမပါဝင္ႏိုင္ေသးေပမယ့္ အားလံုးလက္ခံႏိုင္တဲ့မူေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ခြဲထြက္ခြင့္မရိွေစရဆိုတဲ့ စကားရပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အၾကားမွာ ညိွႏိႈင္းဖို႔ လိုေသးတယ္။ ဒီညီလာခံမွာဆက္မေဆြးေႏြးဘူး ” လုိ႔ PNLO ဥကၠ႒လည္းျဖစ္ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) အတြင္းေရးမွဴး အဖြဲ႔ဝင္ လည္းျဖစ္တဲ့ ခြန္ျမင့္ထြန္းက ေျပာပါတယ္။
အျငင္းအခံု ျဖစ္ေနတဲ့ အဆင္မေျပတဲ့ ကိစၥေတြကိုသာ အင္အားၾကီးတိုင္း အႏုိင္ယူလုိက္မယ္ ဆုိရင္ ဒီကေန႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အင္အားၾကီးသူဟာ ေရြးေကာက္ပြဲက တက္ေရာက္လာတဲ့ အစိုးရျဖစ္ပါတယ္၊ လက္နက္ကိုင္ အင္အားအၾကီးဆံုး အဖြဲ႔အစည္းကို ျပပါဆုိရင္လည္း တစ္ႏုိင္ငံလံုးကို လြမ္းျခံဳထားႏုိင္တဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တစ္ခုသာ ရွိပါတယ္။

၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ ဒုုတိယအစည္းအေ၀းမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အားလံုး မပါဝင္ႏုိင္ေသးေသာ္ လည္း အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊တပ္မေတာ္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၊ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္သူ၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္း၊ တႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) လက္မွတ္ ထုိးထားသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္တို႔ဟာ အားလံုးသေဘာ တူထားတဲ့ အခ်က္ေတြကိုသာ အတည္ျပဳျပီး ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (Union Accord)  ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုအျဖစ္ ညီလာခံက ေမ ၂၉  မွာအတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးကို အဆံုးသတ္ဖို႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ျငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔ အတြက္ ၂၁ ရာစုုပင္လံုညီလာခံၾကီးမွာ အဆံုးအျဖတ္ေတြ ေပးေနတယ္ဆုိေပမယ့္ တကယ္တမ္း ရရွိတဲ့ အဆုိျပဳခ်က္ေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုိ ႔ေခၚတဲ့ လူမ်ိဳးအလိုက္၊ ေဒသအလုိက္၊ အေၾကာင္းအရာအလုိက္ဆိုတဲ့ အေျခခံ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက ရရွိခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ကေန စက္တင္ဘာ ၃ ရက္အထိ၄ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လံု ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုု ပင္လုုံပထမအစည္းအေဝးအျပီးမွာ ကရင္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတုိင္း၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပဲခူးတုိင္းအေရွ႕ျခမ္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ေနျပည္ေတာ္ တုိ႔မွာ လူမ်ိဳးအလိုက္၊ ေဒသအလုိက္၊ အေၾကာင္းအရာအလုိက္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အခ်ိဳ႕တုိ႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက တက္လာ ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကိုု အဆင့္ဆင့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ အတည္ျပဳၿပီး UPDJC ကေန ၂၁ ရာစုု ပင္လုုံ ညီလာခံ ဒုုတိယအစည္းအေ၀းဆီ အခ်က္ ၄၁ ခ်က္ကို တင္ျပေဆြးေႏြးျငင္းခံုၾကျပီး ၃၇ ခ်က္ကိုသာ ညီလာခံမွာ အမ်ား သေဘာတူညီ အတည္ျပဳနုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ျငိမ္းဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ စားပြဲဝုိင္းေပၚမွာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးဟာ ေဆြးေႏြးျငင္း ခံုမႈေတြ၊ လုိလားခ်က္ေတြ ေျပာဆုိတာက ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ တုိးတက္မႈ လုိ႔ေတာင္ ဒီကေန႔ အခ်ိန္မွာ ေျပာလို႔ရပါတယ္၊ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာေန တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးအတြင္းမွာ ဒီကေန႔ အခ်ိန္ေလာက္ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ေကာင္းတဲ့ ႏုိ္င္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ရွိေနတဲ့  ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ မရွိခဲ့လုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

“ ႏွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ ရန္သူျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗမာတပ္မေတာ္နဲ႔ စားပြဲဝိုင္းမွာ မိတ္ေဆြေတြ အျဖစ္နဲ႔ ေတြ႔ၾကတဲ့ အခါက်ေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အျမင္မတူတာေတြလည္း ျငင္းခံုေဆြးေႏြးႏိုင္တယ္။ တူေအာင္လည္း ညိွႏိႈင္း ေဆြးေႏြးႏို္င္တဲ့အတြက္ ေက်နပ္တယ္။ ႏွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ လူအဖြဲ႔အစည္းမွာ ဒီႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက ပထမအႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔  ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး (KNU) ဗဟုိေကာ္မတီဝင္၊ UPDJC အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့  ပဒိုမန္းျငိမ္းေမာင္က ေျပာပါတယ္။

ဒီကေန႔ ၂၁ ရာစုုပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြဟာ တက္ေရာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္အပါအဝင္၊ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ NCA လက္မွတ္္ ထုိးျပီးသား တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီိ ကိုုယ္စားျပဳ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္ သူေတြကေတာ့ ေက်နပ္ဖြယ္ေကာင္းျပီး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဆက္သြားႏိုင္မယ့္ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ၊ အတည္ျပဳခ်က္ေတြ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ပါဝင္ေနတဲ့ ညီလာခံတစ္ခုအျဖစ္ ယံုၾကည္ေနၾကတာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအေက်ာ္ကေတာ့ ဒီကေန႔ အႏုိင္ရပါတီအင္န္အယ္လ္ဒီက အစုိးရ အဖြဲ႔ ဝင္ေတြ၊၂၁ ရာစု ပင္လံု တက္ေရာက္ေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ျပည္သူေတြဟာ  ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး၊ ဒီကေန႔အခ်ိန္မွာ ဒီလုိျဖစ္လာ လိမ့္မယ္ လို႔ေတာင္ မထင္မွတ္ခဲ့ၾကပါဘူး။ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ေျပာေရးဆုိခြင့္ေတြ အပိတ္ခံရ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ေထာင္က်ခံရ၊ လက္နက္ကိုင္ျပီး အာဏာရွင္ကို ေတာ္လွန္ေနခဲ့ၾက သူေတြနဲ႔ နယ္စပ္ဘက္ေျပးထြက္ ရွင္သန္႐ုုန္းကန္ေနထိုုင္ခဲ့ၾကရတဲ့ ျပည္သူေတြမွာ အသက္ေတြ ဘဝေတြ ေသြးေတြ ေခြ်းေတြနဲ႔ အနာဂတ္မဲ့ ရွင္သန္ျခင္းေတြ ၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိတဲ့ ဘဝေတြနဲ႔ ေနထုိင္ခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

“လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ကဆုိရင္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးမွာ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွား မႈေတြအရ မျဖစ္နုိင္ေတာ့ဘူးဆုိျပီးေတာ့မွ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ထြက္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္၊  ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးမတုိင္ခင္မွာဘဲ ေတာ္လွန္ေရးနယ္ေျမကို ထြက္သြားခဲ့တာပါ။  အရင္ကေတာ့ NLD က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ပါတယ္ ” လုိ႔ ခြန္ျမင့္ထြန္းက အရင္က ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြၾကားမွာ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားခဲ့ရတဲ့ အေျခ အေနေတြကို  ေျပာျပပါတယ္။

လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒီကေန႔ NCA လက္မွတ္ထုိုးတားတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတြ၊ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႔ေတြ၊ UNFC အဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကို ႏုိင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္း မရေတာ့လုိ႔ လက္နက္ဆြဲကိုင္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကသူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၈၈ဒီမိုုကေရစီေရး လူထုုလႈပ္ရွားမႈ အေရးအခင္းၾကီးအျပီးမွာ အာဏာရွင္စနစ္က သက္ဆုိး ထပ္ရွည္သြားတဲ့အတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ျငိမ္ေရးဟာ အလွမ္းေဝးျပီး မျပီးဆံုးႏုိင္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးအတြင္းမွာ အာဏာရွင္ေတာ္လွန္ေရးဟာလည္း ျမင့္တက္ခဲ့ရပါတယ္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္းက လမ္းမေတာ္ျမိဳ႕နယ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာခဲ့တာက “လက္နက္ မဲ့တဲ့ ျပည္သူေတြက လက္နက္ကိုင္ျပီး ေတာ္လွန္ၾကျပီဆုိရင္ အဲဒီအစုိးရမွာ တာဝန္ရွိ ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဖခင္ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဟာလည္း တုိင္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းစဥ္က လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကတစ္ဖက္ (ရရင္ရ မရရင္ခ်) ၊ နုိင္ငံေရး ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းေရး လမ္းစဥ္က တစ္ဖက္နဲ႔ ၾကိဳးစားခဲ့လုိ႔သာ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ခြန္ျမင့္ထြန္းက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေနာက္ပိုင္း ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ျပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို လုိလားတဲ့ အာဏာရွင္စစ္နစ္ကို လက္နက္ကို္င္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြကပဲ အခုု ႏိုုင္ငံေတာ္၏အတိုုင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ဦးေဆာင္က်င္းပေနတဲ့ ၂၁ ရာစုု ပင္လုုံရဲ႕ အေျခခံ တည္ရာ NCA စာခ်ဳပ္ကို ေရးဆြဲရာမွာ ပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ NCAစာခ်ဳပ္ကို တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္ အဖြဲ႕တခ်ဳိ႕ကလက္မွတ္ထုိးျပီးေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ NCA စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားအတုိင္း ႏုိင္ငံေရး အာမခံခ်က္ရွိေရးအတြက္ အေျခခံ အဆင့္မွစျပီး တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

NCA စာခ်ဳပ္ကို လက္မခံေသးတဲ့ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ (၇) ဖြဲ႔နဲ႔၊ UNFC (၄) ဖြဲ႔တို႔ကေတာ့ ေျမာက္ပိုင္းမွာ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ရိွေနေသးသလုိ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈမွာ အားလံုး ပါဝင္လာေရး အတြက္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ေနၾကပါတယ္။ NCA စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္မထိုးရေသးတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ိဳ႕ဟာလည္း NCA ေရးဆြဲစဥ္က ပါဝင္ခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးပါဝင္ေရး မူေၾကာင့္သာ လက္မွတ္ထုိးေရး ပ်က္ျပားသြားခဲ့ၾကသူေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔႔ရပါတယ္။

ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးခ်ဳပ္ျငိမ္းေရးအတြက္ အစုိးရအဆက္ဆက္ကေတာ့ လက္နက္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္မႈေတြ၊ ယာယီအပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈေတြ၊ ေခ်ာ့တစ္ခါ ေျခာက္တစ္လွည္နဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ၾကိဳးစားခဲ့မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္၊ ဒီကေန႔ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႔မွာပါဝင္ေနတဲ့ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KIO/KIA) ဟာ ၁၇ ႏွစ္ၾကာ အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ဖူးပါတယ္။

ႏုိင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္မရွိတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ေရရွည္တည္တံ့ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။  ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွေတာ့ KIO နဲ႔ တပ္မေတာ္တုိ႔ဟာ တုိက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြား ခဲ့တာပါ။  အစိုးရ အဆက္ဆက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ ယာယီသာ တည္တံ့ နုိင္ခဲ့ပါတယ္၊ အခု NCA စာခ်ဳပ္ မွာေတာ့ မူေတြ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အနာဂတ္ အာမခံခ်က္ေတြ ပါဝင္ေနတယ္၊ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈ အပိုင္း မွာ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိမရွိသာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ NCA လက္မွတ္ထုိးတာဟာ လက္နက္ခ် ရတာ မဟုတ္ဘဲ အပစ္ရပ္ျပီး စားပြဲဝိုင္းေဆြးေႏြးမႈကေန အနာဂတ္ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ အေျဖရွာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

NCA စာခ်ဳပ္အရ က်င္းပတဲ့၂၁ ရာစု ပင္လံု ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ပထမအစည္း အေ၀းဖြင့္ပြဲမွာေတာ့ UNFC အဖြဲ႔ဝင္မ်ား တက္ေရာက္ေလ့လာခဲ့သလုိ အခုု ေမ ၂၄ က က်င္းပခဲ့တဲ့ ဒုတိယအစည္းအေ၀းဖြင့္ပြဲမွာလည္း ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႔မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္၊ NCA လက္မွတ္မထုိးရေသးတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ အားလံုးက ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလား တယ္လုိ႔ ေျပာထားၾကသလုိ အစုိးရ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူေတြကလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖုိ႔ အျမဲတံခါးဖြင့္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိၾကပါတယ္။

” သူ႔ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ကိုယ့္ရပ္တည္ခ်က္ ရွိတာေပါ့ ညိွယူရမွာေပါ့။ အားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ မယ္ဆုိ တစ္ရက္ရက္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္း လာမွာပါလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္အျပည့္အဝ ယုံၾကည္ ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္း ဘယ္လုိ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္မယ္ဆုိတာ ရွိပါတယ္” လို႔ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ဒုုတိယအစည္းအေ၀းဖြင့္ပြဲကို ဦးေဆာင္တက္ေရာက္လာ တဲ့ “ဝ” ျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးပါတီ၊ တပ္မေတာ္ (UWSP/UWSA) ျပင္ပဆက္ဆံေရး ဌာနအၾကီးအကဲ ဦးေက်ာက္ေကာ္အမ္းက ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔အျပီးမွာ မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားထားပါတယ္။

NCA လက္မွတ္မထိုးရေသးတဲ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြမွာလည္း လိုလားေတာင္းတတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ရရွိေရးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ နုိင္ငံေရးစားပြဲဝိုင္းကို တက္ေရာက္ေဆြးေႏြး ခ်င္ၾက ပါတယ္၊ ႏုိင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ရွိတာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးစားပြဲဝိုင္းေပၚ ေရာက္ရွိလာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ the Art of Possibilities ပါပဲ။ ျဖစ္တန္စြမ္းေတြနဲ႔ပဲ ကစားလို႔ရမယ္။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး လမ္းေၾကာင္းက သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်ိန္ ဒီအေျခအေနမွာ ဒါက အေကာင္းဆံုး လမ္းေၾကာင္း၊ လက္ေတြ႔အက်ဆံုး လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေနတယ္။ တပ္ဖက္က ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုပဲ ဖြင့္ထားေပးတယ္။ ဒါကို လက္မခံႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ထိပ္တိုက္တိုးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းပဲ ႐ွိတယ္ ” လို႔ NCA လက္မွတ္ထုိးေရး လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး UNFC ၏ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညွိႏိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္ (DPN)  အဖြဲ႔ဝင္ ၊ ရခုိင္ျပည္တပ္မေတာ္ (Arakan Army) စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကတဆင့္ အစိုးရဖြဲ႔လာႏုိင္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အင္န္အယ္လ္ ဒီအစုိးရကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို အစဥ္တစိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို NCA မူအတုိင္း ဆက္သြားမယ္လုိ႔ အတည္ျပဳေျပာၾကားထားပါတယ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ အားလံုး ပါဝင္ေရး အတြက္ လည္း အစိုးရအေနနဲ႔လည္း ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာထားပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေဝး ပိတ္ပြဲမွာ အမွာ စကားေျပာၾကားခဲ့တဲ့   တပ္မေတာ္သား အစုအဖြဲ႔မွ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ပစ္ခတ္တိုုက္ခိုုက္မႈ ရပ္စဲေရးဆိုုင္ရာ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရး ေကာ္မတီဥကၠ႒ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးရာျပည့္က “NCA လက္မွတ္ထုိးလုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ႏုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ တုိင္းရင္း သားေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ကို အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို သြားမယ္ ဆုိတဲ့ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ကို မွတ္ေက်ာက္တင္လုိက္ႏုိင္ခဲ့တယ္ ” လို႔  ေျပာဆုိပါတယ္။

၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံၾကီးဟာေမ ၂၉ ရလဒ္ေတြအရ ဒီကေန႔အေျခအေနမွာေတာ့ အားရေက် နပ္ဖြယ္ အေျခအေန ျဖစ္ေနေပမယ့္ ျပီးျပည့္စံုတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ ရေနတဲ့ အေနအထားေတာ့ မဟုတ္ေသး ပါဘူး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးရဲ႕ အစေကာင္းတဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာလို႔ပါရတယ္။ ႏိုုင္ငံေတာ္၏အတိုုင္ပင္ခံပုုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကေတာ့ ၂၀၁၇ ကိုု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွစ္လိုု႔ အမႊန္းတင္ထားပါတယ္။အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံေတြ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကို္င္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈဟာ ျမန္မာျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ လကၡဏာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္းမတုိင္မီမွာ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္နဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ပညာရွင္ ျဖစ္ခ်င္ ခဲ့ေပမယ့္ ပါတီကိုုယ္စားျပဳလႊတ္ေတာ္အမတ္၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား၊ လက္နက္ ကိုင္ေတာ္ လွန္ေရး သမားျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေဝးမွာ သတင္းသမားေတြ ေမးသမွ်ေျဖေပးေနတဲ့ PNLO ဥကၠ႒ ခြန္ျမင့္ထြန္းကေတာ့  “လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေတြကေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အျပဳတ္တုိက္ေရးေပါ့၊ အစုိးရတပ္မေတာ္ ဘက္ကလည္း ေသာင္းက်န္းသူမွန္သမွ် အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းၾကဆုိတဲ့ အေျခခံက ရပ္တည္ခဲ့ၾကတယ္၊ အခု NCA ကို လက္မွတ္ေရးထုိးတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူ႔ဘက္မွာ ရွိတဲ့ အမွန္တရား၊ ကိုယ့္ဘက္မွာရွိတဲ့ အမွန္ တရားေတြကို လက္ခံခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ၊ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊တပ္မေတာ္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ ထုိက္သူေတြ၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုး ဆံုျပီး ႏုိင္ငံေရးစကားဝုိင္းေပၚမွာ စကားေျပာႏုိင္ၾကရင္ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းၿပီး ဘုုံသေဘာတူညီခ်က္ေတြကိုု ရယူႏိုုင္ခဲ့ ရင္ျပည္ေထာင္စုၾကီး ဟာလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔ တျဖည္းျဖည္းနီးလာမွာပါ။ NCA လက္မွတ္ ထုိးျခင္းဟာ လက္နက္ခ်ျခင္းမဟုတ္တဲ့အတြက္ အပစ္အခတ္ေတြ ရပ္ထားျပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြး ဝိုင္းေပၚေရာက္ဖို႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုၾကီးျဖစ္ဖုိ႔ ျပည္သူအားလံုးက လုိလားေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အနာဂတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္နဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့  “ကၽြန္မတုိ႔ လက္ထက္ စြန္႔လႊတ္မႈ စြန္႔စားမႈေတြနဲ႔ ခ်လုိက္တဲ့ အုတ္ျမစ္အေပၚမွာ ေနာင္လာမယ့္ သားသမီး ေျမးျမစ္ေတြက ခုိင္မာ တင့္တယ္သည့္ ႏုိင္ငံႀကီးကို ဆက္လက္တည္ေဆာက္ မြမ္းမံ သြားၾကႏုိင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီညီလာခံႀကီး ထဲကုိ မေရာက္ရွိၾကေသးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ လူပုဂၢိဳလ္ေတြကိုလည္း ကၽြန္မတုိ႔နဲ႔ အတူတကြ လက္တြဲပူးေပါင္းၿပီး သမုိင္းတြင္ က်န္ရစ္ခဲ့မယ့္ လုပ္ငန္းအတြင္းမွာ ပါ၀င္ၾကဖုိ႔ အေလးအနက္ ဖိတ္ေခၚပါေၾကာင္း ေျပာၾကား လုိပါတယ္” လိုု႔ ၂၁ ရာစုပင္လံု ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ဒုုတိယအစည္းအေ၀း ပိတ္ပြဲအခမ္းအနားမွာ ေက်းဇူးတင္စကားေျပာၾကားရင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိႈးေဆာ္သံကိုု ေနာက္တႀကိမ္ေဆာ္ၾသလိုုက္ပါတယ္။